سرویس آپارتمان Serviced Apartment

سرویس آپارتمان ها در یک ساختمان یا برج به صورت معمول به گروه های مختلف تقسیم می شوند تا بتوانند خدمات متنوعی را در اختیار جامعه هدف گسترده تری قرار دهند. این اصطلاح با واژه های apartment hotel، residential hotel و extended-stay hotel نیز ممکن است شناخت شود و در برخی اسناد از آن به عنوان “مرکز خودپذیرایی” یاد شده است. نحوه رزرو کردن این واحدها از همان روش هتلداری تبعیت می کند. در واقع می توان گفت سرویس آپارتمان ها همانند اجاره کردن یک واحد مسکونی در یک مجتمع مسکونی هستند با این تفاوت که مدت زمان اقامت در آنها بسیار منعطف تر بوده و از یک روز تا چند ماه یا حتی یک سال ممکن است اجاره شوند. همچنین ساکنین در این واحدها می توانند از برخی خدمات مرتبط به اقامت مازاد بر امکانات داخلی یک آپارتمان مسکونی، بهره مند گردند. 
در واقع ترجیح یک مسافر برای انتخاب سرویس آپارتمان به جای هتل در آن است که در آن احساس راحتی و آسایش بیشتری دارد، فضای منزل مسکونی برایش تداعی می شود، امکان ترتیب دادن جلسات و یا بازدیدها برایش فراهم است، خدمات بیشتر و متنوع تری را دریافت می کند و فضای بیشتری در نیز اختیار دارد. در واقع همانطور که از نام آن نیز پیداست، سرویس آپارتمان ها، یک منزل مسکونی هستند که به آن سرویس و یا خدمات ارائه می شود. 

طبق آیین نامه “ایجاد، اصلاح، تکمیل، درجه بندی و نرخ گذاری تأسیسات گردشگری و نظارت بر فعالیت آنها”، سرویس آپارتمان به آن دسته از واحدهایی گفته می شود که با رعایت مفاد این آیین نامه از سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مجوز دریافت کرده اند. اینگونه واحدها پس از اخذ مجوز دارای کاربری گردشگری هستند و تغییر آن برای هریک از واحدهایی که به عنوان واحد گردشگری محسوب می شوند، بدون اخذ موافقت کتبی از سازمان ممکن نمی باشد. 
نکته قابل تأمل راجع به این واحدها این است که تمامی واحدهای خودپذیرایی به لحاظ شرایط فنی، بهداشتی، تجهیزاتی و درجه بندی از ضوابط واحدهای گردشگری همسان تبعیت می کنند و مشاوران و طراحان در زمان طراحی و تهیه نقشه ها باید تأسیسات گردشگری را مدنظر قرار بدهند. از سوی دیگر، واحدهای نیمه تمام و یا ساختمان های موجود که قابلیت تبدیل به واحد گردشگری را دارند، می توانند با تقاضای سرمایه گذار و در صورت موافقت سازمان، مجوز مربوطه را دریافت کنند.

در صورتیکه ملک مذکور با برخی از مفاد این دستورالعمل تطابق نداشته باشد، موضوع در کمیته ای فنی متشکل از ۲ نفر کارشناس خبره مطرح و تصمیم گیری خواهد شد. سازمان میراث فرهنگی برای واحدهایی که آمادگی لازم برای تفکیک و صدور سند را دارند، پس از تقاضای مالک مربوطه، معرفی نامه لازم را به مراجع ذیربط از قبیل شهرداری، سازمان ثبت اسناد و املاک صادر خواهد کرد.
طبق این آیین نامه افراد ذیل چرخه مدیریتی مجموعه اقامتی سرویس آپارتمان را تشکیل می دهند:
سرمایه گذار: اشخاص حقوقی یا حقیقی هستند که به منظور ایجاد یکی از انواع تأسیسات گردشگری از طریق احداث بنا بر روی زمین متعلق به خود یا دیگری اقدام به ایجاد واحد گردشگری می نماید.
گروه مالکین (مجمع عمومی مالکین): مجموعه اشخاص حقیقی و یا حقوقی که هر یک مالک قانونی بخشی از یک واحد گردشگری بوده و برمبنای اساسنامه متعلق به خود که به تأیید سازمان رسیده است، فعالیت می نمایند. درآمدها و هزینه های واحد گردشگری به نسبت سهم مالکین بر اساس ضوابط و مقرراتی است که به تصویب مجمع عمومی مالکین رسیده و پس از کسر هزینه های شارژ و حق الزحمه بهره بردار و سایر هزینه ها بین مالکین تقسیم خواهد شد. نحوه تقسیم این درآمدها باید اساسنامه مالکین (مجمع عمومی) مشخص شده باشد.


بهره بردار: شخص حقیقی یا حقوقی که با معرفی گروه مالکین و پس از طی مراحل قانونی بر اساس آیین نامه، موفق به اخذ پروانه بهره برداری شده است.


مدیر واحد گردشگری: به فردی گفته می شود که از طرف بهره بردار به سازمان معرفی گردیده و پس از طی مراحل قانونی در صورت دارا بودن شرایط، کارت مدیریت واحد گردشگری را اخذ می نماید.